środa, 28 grudnia 2016

Nowy rok w Japonii しょがつ 音日本 |Xmas #8


Ohayou! Jak to się mówi święta święta i po świętach, no niestety ale taka jest kolej rzeczy. Podczas gdy ja jeszcze myślę nad tegorocznymi postanowieniami, stwierdziłam ze opowiem Wam o tym jak Nowy Rok /sylwester wygląda w Japonii. Zapraszam 




Ogólnie
Zacznę od tego, że Nowy Rok ( Shōgatsu ) w Japonii jest świętowany jak u nas Boże Narodzenie, czyli w przeciwieństwie do Polski tam jest to święto , a tu po prostu bawimy się. Świętowanie Nowego Roku w Japonii trwa trzy dni ( Shōgatsu san-ga-nichi 正月 三が日- dosłownie trzy dni stycznia). Część noworocznych tradycji Japończycy przejęli z chin. Tak jak w Polsce Boże Narodzenie, tak tu Nowy Rok jest czasem rodzinnych spotkań, składnia życzeń, wysyłania kartek świątecznych, ozdabiania mieszkań, ale nie tylko, to również najlepszy czas na pozamykanie starych spraw, rozpoczęcie życia od nowa i zapewnienie sobie szczęścia w przyszłości. Jest to bardzo ważny czas dla Japończyków i każdy z nich podchodzi do niego osobiście.
* kartki świąteczne *

  Przygotowania


Przygotowania do obchodów Nowego Roku, tak jak w Polsce do Bożego
Narodzenia, zaczynają się od porządków (susu-harai),ale sprząta się nie tylko w domach, ale w garażach, piwnicach, świątyniach, ogrodach, ulicach, finansach, czyli wielkie sprzątanie  ōsōji (大掃除),  tyle, że w Japonii służą ono do tego by z oczyszczoną atmosferą wejść w nowy rok. Usuwane, bądź też spalane są rzeczy, które są zbędne, nieużywane lub przywołujące złe wspomnienia. 
Następnie dekoruje się domy, po obu stronach wejścia do domu ustawiane są kadomatsu - ozdoba złożona z trzech ostro przyciętych bambusów związanych słomą ryżową i przystrojonych gałązkami sosny. Ozdoba ta zaprasza boga Toshigami (bóstwo zapewniające dobrobyt) do oczyszczonego mieszkania. Drugą ozdobą jest shime-nawa, czyli wisząca kompozycja ze słomy ryżowej i poskręcanego w zygzakowaty wzór papieru, ma ona odganiać złe duchy. Przygotowuje się również niektóre potrawy np.: ryżowe ciasteczka mochi jedzone razem z zupą zōni oraz toso - ceremonialne, ostre sake z dodatkiem ziół. Należy również złożyć ofiarę bóstwom, zazwyczaj są to mochi, suszone daktyle, nasiona sosny, czarnej fasoli, kwiatów, owoców itp. Wysyła się również kartki z życzeniami ( nenga-jō ). Wszystkie przygotowania muszą zostać zakończone przed nocą 31 grudnia
 
 * kadomatsu *
* shimenawa *


* kagami mochi *
  Obchodzenie 
Sylwestrową noc w przeciwieństwie do Polski, gdzie hucznie się świętuje na prywatkach, ulicach, balach, w Japonii spędza się spokojnie w gronie rodziny jedząc gryczany makaron, którego długie nitki mają zapewnić wszystkim długie życie. W czasie Nocy Noworocznej Japończycy odwiedzają świątynie, klękają przy ołtarzyku, wrzucają monetę jako dar dla bóstw i modlą się o pomyślność na nadchodzący Nowy Rok. Jednak najważniejszym wydarzeniem w tę noc jest uderzanie gongu, a raczej bicie dzwonu, który wprawiany w ruch jest równo o północy i uderza aż 108 razy - ponieważ Japończycy twierdzą, że ludzie mają 108 grzechów i ta ilość uderzeń pozwala oczyścić ich od nich. Kobiety jak i mężczyźni powinni pojawić się w kimonach.


Noworoczny poranek zaczyna się od modlitw w domowych ołtarzykach, wtedy podejmują noworoczne postanowienia. Do tego używają lalek darumy  だるま, są to 'lalki' w stylu 'wańki-wstańki', posiadające tylko głowę bez oczu, a pozostawionymi polami na nie. Podczas składania prośby lalce domalowywane jest jedno oko, jeśli życzenie się spełni dorysowuje się też drugie, a jeżeli nie, to daruma zostanie spalona w następną Noc Noworoczną. Później dzieciom zostają składane prezenty Otoshidam, zazwyczaj są to pieniądze w kopertach. Jednak prezenty daje się nie tylko swoim dzieciom, a wszystkim z zaprzyjaźnionych rodzin. 

*daruma *
 * Otoshidam *

Drugi dzień świąt to głównie tradycje i obyczaje.
hatsu-yume -(dosł. pierwsze marzenie senne i wróżba) dotyczy interpretacji snu z 1na 2 stycznia. pomyślność zapewnia sen o górze Fuji, zielu oberżyny, sokołach i jastrzębiach.
♥  hatsu-ni - przyjęcie przez  właścicieli sklepów pierwszego towaru w roku
♥ kaki-zome - pierwsza kaligrafia ( słowo, zdanie), jest to zazwyczaj postanowienie noworoczne
Genshi-sai - dworska ceremonia odbywająca się w Pałacu Cesarskim, której częścią jest taniec gagaku wykonywany w obecności cesarza i dworu

Popularnym zwyczajem jest również wkładanie pod poduszkę obrazka z 
Shichi-fukujin (7 Bogów Szczęścia) lub z takara-bune (statek wiozący tych Bogów) lub talizmanu baku - odpędza złe sny.

 * genshi sai *
* Shichi-fukujin *
* takara-bune *
* baku *
 
Zabawy noworoczne
Ponieważ, to czas spędzony z rodziną, są również tradycyjne, rodzinne zabawy noworoczne.
hane-tsuki - rodzaj japońskiego badmintona, odbijanie paletką specjalnej lotki, popularne wśród dziewczynek.
tako-age - puszczanie latawców.
♥  karuta - gra karciana, jej znajomość świadczy o wykształceniu i wiedzy. Polega na połączeniu w pary 200 kart ilustrowanych fragmentami poematów, przysłów, portretami postaci historycznych i rysunkami kwiatów. Sędzia odczytuje część tekstu, a gracze muszą odszukać jego zakończenie. Wygrywa ten, kto pierwszy pozbędzie się wszystkich kart, a przegrany zakłada worek na głowę.
♥  sugoroku - gra planszowa przywieziona do Japonii z Chin w VI w., potrzebne są do niej dwie kostki do gry oraz po 15 krążków białych i czarnych.

 * sugoroku * 
 * karuta *
* hanetsuki *
  Okres poświąteczny
Festiwale i rytuały związane tematycznie z Nowym Rokiem trwają do początku lutego. 
7 stycznia to dzień spożywania nana-kusa-gayu - kleiku na 7 ziołach, który ma chronić przed 7 rodzajami chorób. Po tym terminie można usunąć kado-matsu
11 stycznia zjadany jest Kagai-mochi - podwójny placek ryżowy ozdobiony noworocznymi symbolami - wtedy tak zeschnięty i twardy, że trzeba go rozbijać młotkiem. Tradycja zabrania go kroić, ponieważ jest to równoznaczne ze zniszczeniem swoich szans na szczęście. Placek spożywa się wraz z zupą, a ceremonia ta nazywa się kagami-biraki.
14 stycznia kończą się rodzinne obchody  - w ogniskach palone są wtedy ozdoby, ludzie bawią się przy muzyce, śpiewie i jedzeniu. Ten dzień uważany jest także za najlepszy czas do zawierania umów przedmałżeńskich.

* nana-kusa-gayu *
 * kagami-biraki *


I to by było już wszystko w tym temacie, mam nadzieję, że post Wam się spodobał, starałam się znaleźć jak najwięcej informacji na ten temat. Pozdrawiam i życzę Szczęśliwego Nowego Roku!



Akemashiteomedetō!
明けましておめでとう!






1 komentarz:

  1. Nie wiedziałam, że Japończycy aż tak hucznie obchodzą Nowy Rok. Chyba jako jedyni w Azji. Chciałabym kiedyś przywitać Nowy Rok w Japonii. W zeszłym roku udało nam się zobaczyć Chiński Nowy Rok w Wietnamie i było niesamowicie. Gdy byłyśmy w Japonii nie było absolutnie żadnych świąt:(

    OdpowiedzUsuń